Khi nào nhu cầu dầu sẽ bắt đầu đi xuống?

Cuộc tranh luận về việc liệu nhu cầu đạt đỉnh có đang đến đã diễn ra gay gắt, nhưng có thể chính sự tập trung quá mức về trạng thái đi ngang tiềm ẩn của nhu cầu dầu toàn cầu làm bỏ qua những quan ngại trước mắt, quan trọng hơn mà sẽ có một tác động lớn hơn nhiều đến giá.

Trong khi nhiều dự đoán khi nào nhu cầu đạt đỉnh có thể đến có sự khác nhau khá lớn, thì phần lớn đều chỉ ra nhu cầu đi ngang trong thế giới đang phát triển do tăng trưởng chậm lại, nhu cầu ổn định hoặc giảm trong thế giới công nghiệp do sự áp dụng rộng rãi các loại xe điện, và thay thế dầu bằng khí tự nhiên hoặc năng lượng tái tạo. Nhu cầu mới sẽ đến từ hóa dầu, thúc đẩy nhu cầu dành cho các thành phẩm nhẹ và giảm bớt nhu cầu về dầu thô nặng, theo McKinsey & Company.

Xe điện và xe tự lái sẽ là những yếu tố phá hoại chính. EVs, hiện nay chỉ chiếm 0,2 phần trăm trong tất cả các loại xe, sẽ chiếm một phần ba trong tất cả doanh thu xe mới vào năm 2040, làm tăng thị phần tổng thể của chúng lên 16 phần trăm, theo IHS Markit.

IEA đã điều chỉnh hạ dự báo nhu cầu trong tuần này xuống bớt 100.000 thùng mỗi ngày cho cả năm 2017 và 2018, còn lần lượt 1,5 triệu thùng/ngày và 1,3 triệu thùng/ngày. Cơ quan này, vốn đã nhận một số chỉ trích vì ước tính cực kỳ lạc quan của họ về sản lượng khai thác đá phiến Mỹ, cũng cảnh báo rằng sản lượng ngoài OPEC cao hơn trong năm tới sẽ ngăn không cho giá dầu lên hơn 60 USD. Giá đã sụt giảm một chút trong tuần trước do dự báo nhu cầu yếu hơn và các báo cáo về tồn kho cao hơn ở Hoa Kỳ.

Nhu cầu chạm đỉnh đã trở thành một ý tưởng được định sẵn, đến mức mà Giám đốc điều hành BP - Bob Dudley có thể nói một ngày chính xác. Cụ thể, khi được hỏi khi nào nhu cầu đạt đỉnh sẽ đến, ông cho rằng là vào ngày 2 tháng 6 năm 2042.

Nhưng liệu trường hợp dầu chạm đỉnh có bị thổi phồng? Thị trường có nên quan tâm nhiều hơn đến các yếu tố ngắn hạn thay vì triển vọng vẫn còn xa xôi về nhu cầu đang chậm lại hoặc suy giảm hay không?

OPEC không nghĩ nhu cầu sẽ chạm đỉnh trước năm 2040, với lý do nhu cầu hiện tại mạnh mẽ và tăng trưởng kinh tế tiếp tục ở các nước đang phát triển. Daniel Yergin, chuyên gia năng lượng và phó chủ tịch của IHS Markit, cho rằng thật "hài hước để nói về nhu cầu đỉnh" khi tăng trưởng nhu cầu hàng năm vẫn còn quá mạnh, và khi hoạt động kinh tế ở các nước phát triển, đặc biệt là khu vực Bắc Mỹ và Tây Âu, đã hồi phục.

Jamie Webster của Center for Energy Impact thuộc BCG cho biết nhu cầu dầu trong năm 2017 đặc biệt mạnh, tăng 1.6 triệu thùng/ngày. Tăng trưởng nhu cầu có thể sẽ tiếp tục mạnh mẽ trong nhiều năm trước khi đạt đỉnh, nhưng Webster chỉ ra một vấn đề lớn hơn trong ngắn hạn: tốc độ giảm ngày càng lớn và giảm đầu tư vào sản xuất mới.

Tốc độ giảm trung bình tăng lên một phần là do sự nhấn mạnh ngày càng tăng về sản lượng đá phiến, nơi mà tốc độ giảm cao. Theo một ước tính, năm 2016 có tốc độ giảm cao nhất, và BCG dự đoán tỷ lệ giảm cho năm 2017 ở mức 9 phần trăm, tức 8.8 triệu thùng/ngày.

Theo EIA, Eagle Ford Region ở ​​Texas đang tăng thêm sản lượng mới, nhưng sản lượng dầu để lại của nó cho đến nay lại giảm để đẩy nhanh sự cân bằng, làm cho mỏ dầu này không có sự thay đổi ròng giữa tháng mười và tháng mười một.

Đây là một sự xem xét quan trọng hơn nhiều so với nhu cầu đỉnh điểm. Đầu năm nay IEA đã rung hồi chuông báo động, cảnh báo rằng sự sụt giảm trong chi phí đầu tư vào phát triển sản xuất mới (là kết quả của sự sụt giảm giá dầu) sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt trong ngắn hạn khi tốc độ giảm đầu tư tăng cao. Dự báo 5 năm của EIA cho thấy giá cao hơn khi  sản lượng dự trữ giảm xuống mức thấp nhất trong mười bốn năm vào 2022.

Các công ty đã chi 450 tỷ đô la vào hoạt động thăm dò và khai thác trong năm 2016 - ít hơn khoảng 25 phần trăm so với mức cần thiết để đáp ứng tăng trưởng nhu cầu và bù đắp cho tốc độ sụt giảm.

Niềm hy vọng trong cơn bĩ cực là sự thật rằng sản xuất đá phiến mới có thể đi vào hoạt động tương đối nhanh chóng, bù đắp cho tốc độ suy giảm cao hơn. Nhưng đá phiến, bất chấp sự lạc quan quá mức của IEA, không thể gánh trên vai gánh nặng của chính nó. Dù thừa nhận đá phiến đáp ứng quá mức sự mong đợi của thị trường và đã được chứng minh là khá kiên cường trong bối cảnh giá thấp, nhưng Webster chỉ ra rằng tầm quan trọng ngày càng tăng của đá phiến để cân bằng nguồn cung sẽ làm tăng nguy cơ thiếu hụt nguồn cung trong ngắn hạn, làm ảnh hưởng đến giá trước mắt nhiều hơn so với triển vọng xa xôi, mơ hồ về chuyện nhu cầu đạt đỉnh.

Nguồn tin: xangdau.net